Protagonistak 2020

Alba Carballal

(Lugo, 1992) arkitektoa eta idazlea da. Seix Barral argitaletxeak 2019an argitaratu zuen haren lehen nobela: ‘Tres maneras de inducir un coma’. Satira dibertigarri bat da, eta Eduardo Mendozaren umorearen eragina nabari zaio.  Vocento taldeko kolaboratzailea da; hain zuzen, artikuluak idazten ditu Arquitectura Viva aldizkarian eta Zelda literatur webean. Buenafuenteren ‘Late Motiv’ programako gidoilaria ere bada eta Dario Adantiren zuzendari-kidea da literaturari eta umoreari buruzko ‘El milenarismo’ podcast-ean.

Carlos García Gual

Idazlea, filologoa, helenista eta itzultzailea da. Filologian Katedraduna da Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean, Antzinaro klasikoan eta literaturan aditua, eta Espainiako Errege Akademiaren kide. Hark idatzitako libururik garrantzitsuenak dira ‘Los orígenes de la novela’, ‘Primeras novelas europeas’, ‘Epicuro’ eta ‘Diccionario de mitos’. Duela gutxi, ‘La deriva de los héroes en la literatura griega’ (Siruela) entsegua argitaratu du, historia, literatura eta mitoa biltzen dituena. Literatur kritikaria da. El País, Revista de Occidente, Claves de razón práctica eta beste hedabide batzuetan berri laburrak idazten ditu. Historia National Geographic Aldizkarian (2004-2010) aholkularia da, eta lehenago argitaratzaile-lanetan arituta dago.

César Coca

Kazetaritzan Doktorea eta Informazio Zientzietan eta Soziologia eta Politika Zientzietan lizentziatua da. Haren lanbide-karrera osoa El Correo egunkariari lotuta dago, eta Ekonomia, Tokikoa eta Sozietatea eta Kultura ataletan aritu da. Gaur egun, gainera, egunkariaren zuzendaritzaren ondokoa da. Dozena bat libururen egilea edo egilekidea, Entseguaren Miguel de Unamuno Saria irabazi zuen 2006an. César Coca kazetaritza-irakaslea ere bada UPV/EHUn, eta El Correo eta UPV/EHUren Kazetaritza Masterrean.

Aixa de la Cruz

(Bilbao, 1988) Literaturaren Teoria eta Literatura Konparatuan doktorea eta idazlea da. ‘Cuando fuimos los mejores’ (Almuzara, 2007) eta ‘La línea del frente’ (Salto de Página, 2017) eleberriak eta ‘Modelos animales’ (Salto de Página, 2015) kontakizun-liburua idatzi ditu eta ‘Última temporada’ (Lengua de Trapo, 2013), ‘Bajo treinta’ (Salto de página, 2013) eta beste antologia batzuetan kolaboratu du. ‘Cambiar de idea’ (Caballo de Troya, 2019) izena du haren azkeneko liburuak.

Marta Sanz

(Madril, 1967) bere belaunaldiko idazle garrantzitsuenetako bat da. Haren liburu gehienak Anagramak argitaratu ditu. Aipagarriak dira ‘Un buen detective no se casa jamás’, ’La lección de anatomía’ eta ‘Farándula’ izeneko satira (Eleberriaren Herralde Saria). Horrez gain, hainbat poema-bilduma eta entsegu idatzi ditu, eta ohiko kolaboratzailea da El País egunkariaren kultur atalean eta El Mundoren El Cultural aldizkarian. Azken eleberriarekin, ‘pequeñas mujeres rojas’ izenekoa, Arturo Zarco ezohizko detektibearen trilogia itxi du.

Rubén Amón

(Madril, 1969) kazetaritza-genero gehientsuenak landu ditu (zutabeak eta zezenketa-, kultura- eta kirol-kritikak); korrespontsala izan da Erroman eta Parisen, Balkanetako gerraren berri eman du eta irratian (Onda Cero) nahiz telebistan (Antena 3) lan egin du. Gaur egun, prentsan ari da lanean, El Confidencial egunkarian, hain zuzen. Moldaerraztasun horri esker, eta “zehaztasunari uko egin gabe ironia eta umorea erabiliz entretenitzeko gai izateagatik”, 2018ko Kazetaritzaren Francisco Cerecedo Saria jaso zuen. Saiakerak ere idatzi ditu. Aipagarria da Plazido Domingoren biografia, ‘Un coloso en el teatro del mundo‘ (Planeta, 2012) izenekoa.

Sergio del Molino

(1979) ‘La España vacía’ (2016) oinarrizko saiakeraren egilea da, herrien hustea gaurkotasun-albiste bihurtu zuena, alegia.  2013an, ‘La hora violeta’ lanarekin Ojo Crítico eta Tigre Juan Sariak jaso zituen, eta, 2018an, Espasa Saria ‘Lugares fuera de sitio’ delakoarekin. Horrez gain, ‘Lo que a nadie le importa’ (2014) eta ‘La mirada de los peces’ (2017) eleberriak idatzi ditu, El País egunkarian zutabegilea da eta Onda Ceroko La Culturetan eta beste saio batzuetan kolaboratzen du. Haren azken liburuak ‘La piel’ du izena, Alfaraguan argitaratua, 2020an.

Rosa Belmonte

Murtzian jaio zen, eta Zuzenbidean lizentziaduna da. Hain zuzen, egunkarietan idazten hasi baino lehenagoa abokatua izan zen. Bortxatzaileen defentsa eta idazketa uztartu zituen, umorea erabiliz ikusitakoa kontatzea aukeratu zuen arte. Telebistan ikusitakoa kontatzea (kritika baino kronika), eta politikariekin eta bizitzarekin gauza bera egitea. Betidanik, Vocento taldeari lotuta egon da. Zutabeak idazten ditu bertan, inolako apaingarririk gabe, “txantxa batekin Orwellek aipatutako miniaturazko iraultza eragitea beste asmorik gabe”. Horrez gain, Onda Ceron kolaboratzen du, non Josemi Rodriguez Sieirorekin prentsa arrosan jasotako berriei errepasoa eman eta La Culturetan parte hartzen duen.

Raúl Cimas

1976an jaio zen, Albaceten. Harrezkeroztik, barre eragitea du ogibide. Haren curriculumean zehar komediarik onenaren itzulia egin daiteke: ‘La hora chanante’, ‘Muchachada Nui’, ‘Buenafuente’, ‘Museo Coconut’ eta ‘Oxido Nitroso’ paradetako batzuk baino ez dira. Komiki-liburuak ere idatzi ditu, Blackie Books-en argitaratuak: ‘Demasiada pasión por lo suyo’, ‘Orgullo Brutal’ eta, azkena, ´Prodigios’, izaki fantastiko zein tamalgarriekin ilustratutako almanaka.

www.revistamongolia.com

Pantomima Full

Alberto Casado eta Rober Bodegas komikoek Pantomima Full duoa osatzen dute. La Sextako ‘Sé lo que hicisteis’ programan ezagutu zuten elkar, gidoilari-lanetan zebiltzala. Urbanita arrunta, 20-40 urte bitarteko belaunaldia, parodiatzen duten esketxeak egiten dituzte, eta sare sozialetan zein Espainiako antzerki-biretan arrakasta izan dute.  Alberto Casado komikoa, gidoilaria eta ´Se lo que hicisteis’, ‘¿Qué esta pasando?’ eta ‘Ese programa del que usted me habla’ saioen aurkezlea da. Rober Bodegas, berriz, barne-diseinatzaile izateko bidean zen, La 1ko ‘El Rey de la Comedia’ saioa irabazi zuenean. Comedy Central saioko komiko garrantzitsuenetako bat da eta ‘Ilustres Ignorantes’ (Canal+), ‘Sé lo que hicisteis’ (La Sexta) eta  ‘Hazte un Selfi’ (Cuatro) umorezko telebista-saioetan agertu da.

Inés París

(Madril 1962) zinema eta telebistako zuzendaria eta gidoilaria da.  ‘A mi madre le gustan las mujeres’ (2002) eta ‘Semen, una historia de amor’ (2005) filmak idatzi eta zuzendu ditu (Daniela Fejermanekin biak), eta ‘La noche que mi madre mató a mi padre’ (2016) ere haren obra da. CIMA emakume zinegileen elkarteko eta SGAE Fundazioaren lehendakaria izan da. Espainiako eta atzerriko unibertsitateetan eskolak eman ditu. Egun, Madrilgo Zinema Eskolako (ECAM) eta Madrilgo Karlos III.aren Unibertsitateko Gidoiari buruzko Masterreko irakaslea da.

www.juanbas.es

Asier Sanz

(Bilbao, 1969) irudigilea, umorista grafikoa eta collagearen artista bat da. 1987an, periódico Bilbaon hasi zuen lanbide-ibilbidea, Deian, ETBn, TVEn eta Mundu Deportivon jarraitzeko gero. 1999an Javier ezagutu zuen, eta, harrezkeroztik, bi umorista grafikoek elkarrekin lan egiten dute. Hain zuzen, Diario 16 eta Diario Metro egunkarietan zerrendak egunero idazteaz gainera, El Jueves, Deia, Onda Vasca, Orgullo y Satisfacción, periódico Bilbao eta 20minutos hedabideetan kolaboratzen dute. Publizitate-kanpainak sortu, garatu, eta hainbat liburu irudiztatu ditu, eta nazioarteko sari ugari jaso ere bai.